Entrepreneurial Mindset (Yaada Abbootii Qabeenyaa)

Yaada Abbootii Qabeenyaa - Barbaachisummaa Guddinaa fi Dhiibbaa.

Yaadni abbootii qabeenyaa haala sammuu namni dhuunfaa tokko qabudha. Akkaataan itti yaadanii fi ilaalchi isaan kaayyoo isaanii galmaan ga’uuf qaban meeshaa barbaachisaa hojii abbootii qabeenyaa akka hojjetan isaan dandeessisudha. Namoota carraa argatanitti fayyadamaniidha.

JENNIFER OKAFOR(BSC) "tiin kan barraa'e.

Har’a ho’ina addunyaa fi jijjiirama qilleensaatiin karaa galaana balfa pilaastikiitiin guutameen qormaata addunyaa hedduu nu mudata. Ta’us qormaata kana keessatti furmaata itti fufiinsa qabu uumuuf ka’uuf yaada haaraa fi kalaqa barbaanna. Dhaabbilee qormaata hawaasummaas ta’e kan biroo nu mudatan tokko tokkoof tarkaanfii fudhatan uumuuf barbaachisummaan yaada abbootii qabeenyaa bira darbamuu hin qabu. Abbootii qabeenyaa hawaasummaa kaayyoo qabate daldala jalqabuuf barbaadu galchi.

Barbaachisummaa Yaada Abbootii Qabeenyaa

Yaadni abbootii qabeenyaa namoonni dhuunfaa haalawwan murtaa’an haala bu’a qabeessa ta’een akka madaqan taasisa. Kanaafuu, abbootiin qabeenyaa qormaata akkamitti akka yaadaniifi itti dhiyaatan milkaa’ina jalqabbii isaaniif furtuudha.

UK keessatti dameen dhaabbilee hawaasummaa namoota miliyoona tokkoo ol qacara. Qorannoon Deloitte akka agarsiisutti dhaloota dargaggoota, ykn namoota waggaa kumaa keessatti, %86 milkaa’ina daldalaa raawwii faayinaansii qofa osoo hin taane madaaluu qabna jedhanii yaadu8. Akka kanaan, jalqaba abbootiin qabeenyaa daldala namootaa fi pilaaneetii irratti jijjiirama fidan uumuu qofa argaa jirra jennee amanna.

Badhaasni kun namoota daldala mataa isaanii uumuuf murteessaniif dirqisiisaa ta’uu danda’a. Taʼus, addunyaan daldalaa qormaata hedduudhaan kan guutame dha. Dhugaa dubbachuuf, daldala geggeessuun ykn daldala geggeessuuf yaaduun nama hundaaf miti. Namoonni tokko tokko, nageenya hojii 9-5 fi mindaa idilee akka filatan hubatamaadha.

UK keessatti waggaatti dhaabbileen daldalaa gara kuma 660 ta’an galmaa’u. Kun ta’ee osoo jiruu, daldaltoonni xixiqqaa %20 waggaa tokko keessatti kan cufaman yoo ta’u, lakkoofsi sun ammoo waggaa sadii keessatti gara %60tti ol guddata2. Kanaaf sababoonni hedduun osoo jiranii, yeroo baayyee yaada abbootii qabeenyaa dhabuutti gadi kaa’uu dandeenya.

Kanaafuu, barbaachisummaan yaada abbootii qabeenyaa milkaa’ina nama dhuunfaa keessatti gahee qaba. Kana yaada keessa galchuun yaadni abbootii qabeenyaa maali?

Hiikni Yaada Abbootii Qabeenyaa Maali?

Yaadni abbootii qabeenyaa haala sammuu namni dhuunfaa tokko qabudha. Akkaataa itti yaadanii fi ilaalchi isaan kaayyoo isaanii hordofuuf qaban meeshaa barbaachisaa hojii abbootii qabeenyaa akka hojjetan isaan dandeessisudha.

Namoota carraa argatanitti fayyadamaniidha. Isaanis kalaqxootaa fi uumamtoota yaada abbootii qabeenyaa, ilaalcha gaarii, fi yaada isaanii irraa kan ka’e daldala isaaniif carraa lubbuun jiraachuu isa gaarii kan kennan dha. Haa taʼu malee, daldala jalqabuu ykn guddisuu ilaalchisee, sun akkamitti gargaara?

Bu’a qabeessa ta’ee murtoo murteessan keessatti ija jabina qabaachuu jechuudha. Milkaa’ina abbootii qabeenyaa hordofuu keessatti maamiltoota dammaqinaan barbaaduu fi balaa ni fudhatu. Haa ta’u malee, amala biroo yaadni abbootii qabeenyaa akkas barbaachisaa akka ta’uuf gargaaranis ni qabaatu.

Yaadni abbootii qabeenyaa amala hedduu qaba. Abbootiin qabeenyaa hundi hunda isaanii kan hin qabaanne ta’us, kanneen imala kana jalqaban irra caalaan isaanii sadarkaa adda addaatiin ni qabaatu. Kanneen biroo ammoo jireenya guyyaa guyyaa keessattis ta’e yeroon darbaa deemuun gama yaada abbootii qabeenyaa isaanii fooyyessuuf ni hojjetu.

Amaloota Yaada Abbootii Qabeenyaa

Dandeettii kaayyoo gurgurtaa rukutuu, kalaquu ykn gareewwan ga’umsa olaanaa qaban bulchuu cinatti yaada sirrii qabaachuun abbootii qabeenyaa sana yaabbannoo fuuldura isaatiif qopheessa.

Maamilan Kan Oofamu

Abbaan qabeenyaa daldalaa milkaa’ina yeroo dheeraa barbaadu kamiyyuu maamilchi lafee dugdaa daldalaa ta’uu isaa ni hubata. Kanaaf quufa geessuuf dursa isaanii ni godhu malee achitti hin dhaabbatu. Fedhii maamila isaanii yeroo hunda jijjiiramaa jiru guutuuf guddinaa fi guddina isaanii itti fufu.

Daldalli tokko oomisha ykn tajaajila inni dhiyeessu hunda miti. Akkasumas namootaaf waan barbaadanii fi eegatan kennuudha4. Tiyooristoonnis maamiltoonni keessoo gahee guddaa akka qaban ni falmu. Abbootiin qabeenyaas gatii ummataa fi dandeettii naannoo isaanii jiru hubatanii ni guddifatu.

Dhaabbilee hawaasummaa keessatti maamilchi yeroo baayyee garee namoota daldalli sun gargaaruuf ykn tajaajila kennuuf barbaadudha. Akka kanaan, abbootiin qabeenyaa hawaasummaa namoota kanaaf, "maamiltoota" isaaniif jijjiirama fiduuf kaka'a.

Xiyyeeffannoo

Yaada isaanii kan jeequ gosa kamiyyuu abbootiin qabeenyaa ija isaanii daldala isaanii irraa akka kaasan gochuu danda’a. Kunis humna dhabuu ykn kan caalu balaa geessisuu danda’a.

Haa ta’u malee, abbootiin qabeenyaa ga’umsa olaanaa qaban hojii daldalaa isaanii akka hojjetu gochuuf guutummaatti hojii isaanii irratti xiyyeeffachuu danda’u. Yaadni abbootii qabeenyaa sadarkaa xiyyeeffannoo guutuu daldalaa keessatti hojiirra oolcha, naannoowwan hundinuu akka gaariitti akka hojjetan mirkaneessuuf wal irraa hin cinne hojjeta. Yookaan hamma danda’anitti.

Abbootiin qabeenyaa Adeemsa Barnootaa Keessatti Of Cuuphu.

Yaadni abbootii qabeenyaa milkaa’oo yaada, dandeettii fi tooftaalee haaraa barachuu fi barbaaduu itti fufuu kan barbaadudha. Dhaabbanni milkaa’e kamiyyuu bakka tokkotti hin dhaabbatu. Yoo akkas godhan carraan kufaatii ni dabala.

Yaada fi yaada haaraa daldala isaanii keessatti salphaatti hojiirra oolchanii guddatu. Daldala keessa jiraachuun dorgomaa waan ta’eef dorgomtoota dursuun gaafata.

Yaada Abbootii Qabeenyaa Guddifachuu Ni Dandeessu?

Yaada abbootii qabeenyaa horachuun ni danda’ama1. Isaanis dandeettii fi amaloota namoonni dhuunfaa fi abbootiin qabeenyaa hawwii qaban ibsuu fi itti fayyadamuu barachuu danda’aniidha. Haa ta’u malee, guddisuuf maaltu barbaachisa?

Gatiin Xiyyeeffannoo Ta'uu Qaba Malee Yeroo Ta'uu Hin Qabu

Yaada abbootii qabeenyaa uumuu fi guddisuuf namoonni dhuunfaa gatii carraaqqii isaaniitiin dhiyeessuu danda’an irratti xiyyeeffachuu qabu. Kanaafuu, bu'aa qorannoo kanaa geessuuf yeroo hangamii akka itti fudhate kan ilaallatu miti.

Bu’a qabeessa ta’ee maamiltoonni ykn maamiltoonni bakka har’a jirtan ga’uuf yeroo hammamii akka isinitti fudhate fedhii hin qaban. Wanti isaan fedhii qaban akkaataa oomishni ykn tajaajilli tokko isaan fayyaduu danda’u qofa.

Sodaa Fuula Fuulaa

Sodaan hundi qaama daldala geggeessuu fi abbaa qabeenyaa ta’uudha. Haa ta’u malee, abbootii qabeenyaa ta’uuf namoota dhuunfaa sodaa isaan mudachuu barbaachisa. Yeroo baayyee sodaan kufaatii yaaddoo guddaa keessaa isa tokkodha. Kun ta’ee osoo jiruu, sodaa fi kufaatiin qaama adeemsichaa ta’uu hubachuun ilaalcha gaarii qabaachuudhaan namoonni dhuunfaa daandii milkaa’ina irra akka tarkaanfatanii fi murtoo isaaniif itti gaafatamummaa akka fudhatan gargaaruu danda’a.

Namoota Sirrii Waliin Yaada Guddisuu

Barreessaan guddina dhuunfaa Jim Rohn namoota shanan yeroo keenya irra caalaan waliin dabarsinu keessaa giddu galeessaan nuti jedha. Miira daldalaatiin, kun naannoo namoota sirrii ta’an jiraachuu jechuudha. Namoonni dhuunfaa abbootii qabeenyaa biroo waliin yoo of marsan, kaka’umsa akka qabaataniifi yaada abbootii qabeenyaa namoota biroo irraa akka baratan ni taasisa.

Faallaa kanaatiin namoota dogoggora taʼaniin yoo of marsine kakaʼumsa akka dhabnu nu gochuu dandaʼu. Dhiibbaan dogoggoraa abbootiin qabeenyaa hedduun yaada abbootii qabeenyaa isaanii akka hin guddifanne dhorkuu danda’a.

Murtoo Saffisaan Murteessuudha

Abbootiin qabeenyaa dandeettii odeeffannoo walitti qabuu fi murtoo hatattamaa kennuu qaba. Kun waan irra caalaan salphaatti dhufu waan hin taaneef murtoo shaakaluudhaaf yeroo fudhachuu danda’a. Keessattuu namni dhuunfaa tokko umurii isaa guutuu hojjetaa ta’ee kan dabarsee yoo ta’e kun dhugaadha.

Murtoo kennuunis dhagaa bu’uuraa milkaa’ina daldalaati. Daldala keessatti abbootiin qabeenyaa murtoo kamiyyuu gochuu dhiisuu caalaa murtoo kamiyyuu murteessuu filatu. Achiis, warri kaan maaliif akka ta’e akka hubataniifi gocha raawwachuuf barbaachisan duuba akka galan gargaaruuf filannoo isaanii ofitti amanamummaadhaan dubbatu.

Of shakkuun murtoo ofitti amanamummaa qaban keessatti yeroo muraasaaf kan seenudha. Kunis bu’aa kamiifuu yaada sirrii ta’een guddinaa fi gara fuulduraatti tarkaanfachuuf waan qophaa’aniif. Murtoon badaan carraa barachuu waliin wal simata. Kunis namoonni dhuunfaa jijjiirama akka fidan fi tooftaa hojjetutti akka fayyadaman gargaaruu danda’a.

Yaadni Abbootii Qabeenyaa Maaliif Barbaachisaa Ta'a

Dhaabbata haaraa jalqabuun tarkaanfii ija jabinaati. Kufaatii mudachuu danda’u osoo fuuldura jiruu hamilee fi gootummaa sadarkaa murtaa’e barbaada. Yoo dhaabannee waa’ee abbootii qabeenyaa beekamoo tokko tokkoo, Steve Jobs irraa kaasee hanga Elon Musk, yaadne, ciminaa fi cimina isaan barachuu fi galmaan ga’uuf qaban adda baasuu dandeenya.

Kun ta’ee osoo jiruu yaadni abbootii qabeenyaa ni jijjiirama, namni dhuunfaa tokko akkamitti daldala guddachaa jiru hordofuuf itti dhiyaatu ibsuuf gargaara. Waan tokko haala adda ta’een kan ilaalan yoo ta’u, madaqsuu kan danda’an yoo ta’u, kunis ijaarsa daldala milkaa’aa ta’e keessatti guddina akka qabaatan isaan taasisa.

Hanga daldalaatti, kufaatii fi milkaa’inni naannoo hunda ni jira. Haa ta’u malee, fedhiin milkaa’uu yaada abbootii qabeenyaa fi amaloota fi amaloota isa waliin dhufan bu’uura godhata.